E-commerce verpakkingen en wetgeving rond retourverpakkingen

Door de groei van online bestellingen en toegenomen aandacht voor duurzaamheid, zijn de eisen voor e-commerceverpakkingen veranderd. Ondernemers moeten niet alleen letten op formaat en materiaal, maar ook op hun verplichtingen bij retourverpakkingen. Consumenten verwachten dat verpakkingen stevig en herbruikbaar zijn, terwijl de wetgeving strengere eisen stelt aan rapportage en recycling. Deze blog helpt je inzicht te krijgen in actuele regels, trends en praktische aandachtspunten voor jouw webshop.

Verpakkingen in de e-commercesector

In Nederland draait e-commerce op volle toeren, met tienduizenden webshops die dagelijks pakketten versturen. Een groot deel van deze winkels werkt kleinschalig, vaak vanuit huis. Toch ligt de focus bij verpakkingswetgeving niet alleen op volume: ook kleinere ondernemers krijgen te maken met controles. Gemiddeld is zo’n 3 procent van het totale verpakkingsgewicht in Nederland afkomstig van e-commercebedrijven.

Aangifteplicht van verpakkingen voor webwinkels

Verkoop je online en stuur je verpakte producten naar Nederlandse of buitenlandse klanten? Dan val je onder de wetgeving rondom verpakkingen. Ook kleine webshops moeten rekening houden met regels uit de EU. Vanaf eind 2025 moet 65% van de verpakkingen gerecycled worden. Deze verplichting maakt deel uit van de bredere PPWR (Packaging and Packaging Waste Regulation), die in 2025/2026 gefaseerd van kracht wordt. Breng je elektronica op de markt? Dan geldt ook de WEEE-richtlijn, die je verplicht tot het registreren en verwerken van afgedankte producten. Zorg dus dat je weet wat er in jouw geval nodig is.

Wanneer moet je aangifte doen?

Breng je als producent of importeur jaarlijks meer dan 50.000 kilo verpakkingsmateriaal op de Nederlandse markt? Dan ben je verplicht aangifte te doen via Verpact. Dat geldt ook voor buitenlandse partijen die online aan Nederlandse consumenten leveren. Onder die grens hoef je geen heffing te betalen, maar er geldt wél een administratieplicht: je moet kunnen aantonen hoeveel verpakkingsmateriaal je hebt gebruikt. Voor drankverpakkingen en Single Use Plastics (SUP) geldt bovendien altijd een meldplicht, ongeacht de hoeveelheid. Houd daarom je verpakkingenadministratie goed bij, want je kunt gecontroleerd worden op naleving.

Duurzaam verpakken in e-commerce

Duurzaam verpakken betekent niet automatisch minder verpakkingsmateriaal gebruiken.

Het gaat ook om het optimaliseren van je verzendproces, de logistiek en het gedrag van je klanten. Denk aan verpakkingen met minder loze ruimte, het gebruik van herbruikbare materialen en de inzet van gerecycled plastic of karton. De sector zet stappen via brancheplannen, zoals die van Thuiswinkel.org en het KIDV. Die plannen richten zich op reduce, reuse en recycle als basisprincipes voor e-commerce.

Retourverpakkingen en herbruikbare oplossingen

Een belangrijk thema binnen e-commerce is de retourverpakking. Veel webshops hebben te maken met retourzendingen, en consumenten verwachten dat dit proces eenvoudig en duurzaam verloopt. Steeds vaker worden herbruikbare verzendzakken of dozen ingezet, die meerdere keren kunnen circuleren tussen webshop en klant. Dit vermindert afval én de kosten voor nieuwe verpakkingen. Een goede retourlogistiek is hierbij essentieel: duidelijke instructies voor klanten, een retourlabel of een eenvoudig inleverpunt maken het hergebruik praktisch uitvoerbaar. Tegelijkertijd groeit de rol van de consument: hun bereidheid om een verpakking terug te sturen of opnieuw te gebruiken bepaalt in hoge mate het succes van deze circulaire aanpak.

Welke verpakkingen gebruikt e-commerce het meest?

Volgens het KIDV bestaat ongeveer 80% van de verpakkingen in e-commerce uit karton en papier en 20% uit kunststoffen. Dat klinkt overzichtelijk, maar juist deze verpakkingen staan onder een vergrootglas. Omdat de sector sterk groeit, kijken beleidsmakers en milieupartijen scherp naar wat er met verzendverpakkingen gebeurt. Te veel loze ruimte, overbodige lagen of niet-recyclebare materialen zorgen voor negatieve aandacht. Door bewust te kiezen voor passend verpakkingsmateriaal kun je voldoen aan wetgeving én inspelen op de verwachtingen van je klant.

blog e commerceretourverpakkingen7 rapportageverplichting2

Voedselverpakkingen in de webshop

Verkoop je etenswaren online? Dan gelden aanvullende regels. Denk aan geurafsluiting, voedselveiligheid en duidelijke etikettering. Ook hier geldt: herbruikbare of recyclebare verpakkingen zijn de standaard aan het worden. Verpakkingsdozen met coating, hersluitbare zakken of composteerbare bakjes worden steeds populairder. Let op wat je verstuurt en stem je verpakkingsmateriaal af op het product én de regels. Zo voorkom je dat je achteraf moet corrigeren.

Wat zijn de eerste stappen in het voldoen aan verpakkingswetgeving?

Bekijk hoeveel kilo verpakkingsmateriaal je jaarlijks op de markt brengt en zorg voor een kloppende registratie. Ga na of je te maken hebt met SUP-verpakkingen, drankverpakkingen of elektronische producten. Gebruik minder loze ruimte in je dozen en denk na over herbruikbare alternatieven. Wil je starten met verduurzamen? Begin bij de verpakkingen die je het vaakst gebruikt en pas die stap voor stap aan. Ga jezelf na: hoe duurzaam is het materiaal, is het herbruikbaar en kan het efficiënt verwerkt worden na retourzendingen?

Bronnen en verdere informatie

Kamer van Koophandel (KVK): Europese regels voor e-commerce binnen de EU
Verpact: informatie over registratie- en rapportageverplichtingen bij verpakkingen
Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV): Verpakkingen in de e-commercesector

20-10-2025